Hoe krijg je rendement op je spaargeld?

Het draait om rekenen en risico

Sparen en rendement... het lijkt wel alsof die termen tegenwoordig niet meer bij elkaar horen. De schamele spaarrente die we krijgen is eigenlijk geen rendement te noemen, tenminste niet als je er de inflatie en belasting bij meeneemt. Hoe zorg je nou dat je wél rendement krijgt op je spaargeld? Een blik op de mogelijkheden anno 2019.

Spaarrente, inflatie en belastingen

Laat ik eerst even iets meer zeggen over die inflatie en de belastingen. Skip dit gerust als je dat allemaal wel weet, maar wellicht vind je het fijn als ik je geheugen nog even opfris. Als we het hebben over rendement - dan bedoelen we wat je na een jaar méér hebt dan op dit moment. Je hebt nu € 100 - zonder bij te storten heb je over een jaar € 104 - dan is je rendement € 4 dus 4% geweest. Toch? Puur rekenkundig wel ja.

Invloed van inflatie op rendement

Maar... bij geld gaat het er natuurlijk om wat je met dat geld kunt kopen. Als dat minder is geworden (dat noemen we inflatie: dat je van evenveel geld minder kunt kopen), dan moet je dat meenemen bij het bepalen van je rendement. Stel: je kunt nu van die € 100 jouw benzinetank vullen. Over een jaar kost dat tanken wat meer: € 103. Dan kun je wel zeggen dat je 4% rendement of winst hebt gemaakt op je spaargeld, maar op je uitgaven heb je 3% verlies geboekt. Per saldo is dat dan een rendement van 1% na inflatie.

Invloed van belasting op rendement

Alsof de inflatie nog niet genoeg van je rendement heeft opgesnoept komt bij veel mensen vervolgens ook de Belastingdienst nog om de hoek kijken. Heb je meer vermogen dan het voor jou geldende belastingvrije bedrag, dan ga je inkomstenbelasting betalen over je vermogen. Inkomstenbelasting over je vermogen? Heet dat geen vermogensbelasting? Nee, dat heet inkomstenbelasting omdat ze jouw inkomen uit vermogen belasten. Fictief dan: je betaalt geen belasting over de werkelijk ontvangen spaarrente, dividend of andere vermogensopbrengsten - je betaalt belasting over een door de overheid bepaald percentage over jouw vermogen. Hoe hoog dat percentage fictief rendement is hangt af van het totaalbedrag - het loopt op dit moment (2019) van 1,94% op tot 5,6%. Over dat rendement betaal je vervolgens een vast tarief van 30% belasting in box 3 - aan belasting is dat dus 0,582% tot 1,68% belasting. Dat mag je dan nog even afhalen van het rendement na inflatie. De uitkomst kan dus gemakkelijk negatief zijn... zéker als je beseft dat er aan spaarrente op internetspaarrekeningen momenteel maximaal 0,25% rente vergoed wordt.

Sparen voor het rendement

Goed, van de spaarrente moet je het op dit moment duidelijk niet hebben als je rendement wilt maken op je geld. Dat is nog wel een interessante aanvulling: 'als je rendement wilt maken'. Sparen - doe je dat eigenlijk wel voor rendement? Dikke kans van niet, anders stond het allang niet meer op je spaarrekening denk ik... De lage spaarrente, de inflatie en de belastingen - dat zijn immers allemaal geen nieuwe dingen. Dus wie voor rendement gaat moet gewoon al een hele tijd niet op een spaarrekening zijn. 

Waarom zou je anders sparen?

Iedereen heeft zijn eigen redenen om te sparen. Buiten eventueel (nu dus niet) rendement kan het gaan om het gevoel van veiligheid. De zekerheid dat je geld hebt voor onverwachte situaties. Of je hebt een specifiek spaardoel waar je naartoe werkt, een doel waarbij sparen de best passende manier is voor het verzamelen van het benodigde geld. In die situaties is rendement een leuke bijkomstigheid - maar niet het doel van sparen op zich. Misschien stort je simpelweg geld naar je spaarrekening om je uitgaven in de hand te houden. Omdat je weet dat het te snel opgaat als het op je betaalrekening staat en je dan aan het eind van de maand in de problemen komt. Je ziet: genoeg redenen om te sparen zonder dat het om het rendement gaat. Daarom blijven mensen bij de huidige rente ook gewoon stug doorsparen.

Alternatieven voor een hoger rendement

Dan de hamvraag: als het je wél om het rendement gaat - wat kun je dan anders doen dan het geld op je spaarrekening laten staan? Een deposito is dan ook geen oplossing: de rente op deposito's is wel wat hoger maar nog steeds niet zodanig dat je na inflatie en belastingen over echt rendement kunt spreken. Dus - wég bij die spaarbank met dat geld... en wat dan? Bij het onderwerp Alternatieven voor sparen hebben we een heleboel mogelijkheden op een rij gezet. Ik pak er een paar uit om het hier met je over te hebben.

• Hypotheek aflossen
• Leningen aflossen
• Beleggen
• Sparen in het buitenland

Hypotheek aflossen met je spaargeld

Hier heb ik nog niet zo lang geleden een blog over geschreven: de vraag of het nou wel of niet verstandig is om je spaargeld te gebruiken voor het aflossen van je hypotheek. De storm van de afloswoede is een beetje gaan liggen gelukkig - vorig jaar vond ik het oprecht irritant worden hoe allerlei instellingen en overheden riepen dat we allemaal onze hypotheek moesten gaan aflossen. Terwijl dat lang niet altijd de meest verstandige keuze is. Maar... het levert wel meer rendement op dat dat je het geld op je spaarrekening laat staan, dat wel. Bovendien kan het je een lagere hypotheekrente opleveren over het bedrag dat overblijft aan hypotheek, ook leuk.

Leningen aflossen

Wie een beetje nadenkt over geld heeft geen grote bedragen aan leningen (buiten de hypotheek dan) openstaan en tegelijk een leuk spaarbedrag. Dat is rendementstechnisch behoorlijk onlogisch: de rente die je betaalt voor een lening is altijd heel veel hoger dan wat je krijgt op je spaargeld. Behoorlijk zonde dus om je geldzaken op die manier in te richten. Heb je leningen lopen? Dan is het aflossen van die leningen in feite een mooie manier om rendement te maken op je spaargeld. Overigens zijn er best redenen denkbaar om lenen en sparen naast elkaar te doen - daar schreef ik vorig jaar nog een blog over: Geld lenen en tegelijk sparen... waarom zou je?

Beleggen en risico

En daar issie dan... de meest logische manier om meer rendement te gaan behalen op je spaargeld: door ermee te gaan beleggen. Dat vinden veel spaarders doodeng, want beleggen - dat betekent risico lopen! Die conclusie is goed ingeslepen in de voorzichtige aard van heel veel mensen. Niet onterecht: er zijn genoeg voorbeelden bekend van beleggers die kapitalen hebben verloren op de beurs. Toch wil ik dat ook nuanceren, want het ene beleggen is het andere niet. Er zijn ontzettend veel manieren van beleggen met enorme verschillen in risico en rendement. Je moet zéker voor ogen houden dat hoe hoger het voorgespiegelde rendement is, hoe groter het risico. Dat is een heel logisch mechanisme: het rendement is voor een goed deel een vergoeding voor het risico dat je loopt. Risico kan prachtig uitpakken met een toprendement (€ 100 die na een jaar €125 is geworden), maar ook heel naar met een laag of zelfs negatief rendement (€ 100 die na een jaar nog maar € 80 is). Er zijn echter óók beleggingen waarbij de kans op verlies minimaal is tegenover een laag rendement - maar wel stukken beter dan wat je overhoudt aan sparen.

Sparen in het buitenland

Tot slot: sparen in het buitenland. Als je het hebt over het risico van beleggen... dan is sparen in bepaalde buitenlanden ook gewoon te zien als beleggen. Zolang je binnen de Europese Unie blijft met je spaargeld heb je in ieder geval de steun van de spaargarantie, die in ieder EU-land tenminste € 100.000 per persoon per bank is. De waarde van die buitenlandse spaargarantie voor jou hangt af van jouw vertrouwen in de betreffende overheid. Ik zou me kunnen voorstellen dat je een garantie vanuit Italië of Letland minder waardevol vindt dan die van de Nederlandse overheid - maar dat is natuurlijk aan jou. Breng je jouw geld buiten de EU, dan is er niet zo'n spaargarantie én krijg je er altijd een koersrisico bij. Ik zou zeggen: pas ermee op, weet wat je doet!

Het draait om rekenen en risico

Samenvattend terug naar de vraag: hoe krijg je rendement op je spaargeld? In feite komt het altijd neer op rekenen en risico. Rekenen als het gaat om de keuze om je hypotheek of lening af te lossen, risico als het gaat om allerlei andere alternatieven zoals beleggen en sparen in het buitenland. Klinkt misschien als een dooddoener - toch is dat waar het allemaal om draait.